Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, 1969 yılında İç Hastalıkları Anabilim Dalı bünyesinde, değerli hocamız Prof. Dr. İzzettin Barış tarafından kurulmuştur. 1990 yılında ise İç Hastalıkları’ndan ayrılarak bağımsız bir anabilim dalı haline gelmiştir. Anabilim Dalımıza bağlı olarak Allerjik Hastalıklar ve İmmünoloji Bilim Dalı bulunmaktadır. Ayrıca Anabilim Dalımız, “Yoğun Bakım” ve “İş Sağlığı ve Meslek Hastalıkları” yan dalları ortak eğitim protokollerini yürütmektedir.
Bölümümüz Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi’nde yer almaktadır. Bölümümüzde tüm akciğer hastalıklarının tanı, tedavi ve takibine yönelik poliklinik hizmeti verilmektedir. Kliniğimize ait yataklı servis veya yoğun bakım servisi bulunmamaktadır. Ancak yatarak tedavisi gereken veya yoğun bakım ihtiyacı olan hastalarımızı, İç Hastalıkları Kliniklerine ve İç Hastalıkları yoğun bakım ünitesine yatırarak tedavilerini multidisipliner olarak yapmaktayız.
Göğüs Hastalıkları Bölümü’nün tanı ve tedavi alanına giren başlıca hastalıklar; astım, allerjik hastalıklar, akut-kronik bronşit, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğer kanseri, akciğer zarı hastalıkları, mezotelyoma, akciğerin infeksiyöz hastalıkları, zatürre (pnömoni), tüberküloz (verem), interstisyel akciğer hastalıkları, sarkoidoz, akciğer embolisi, mesleksel akciğer hastalıkları, uykuda solunum bozuklukları ve sigara bağımlılığıdır. Akciğer kanseri tanısı alan hastalar, multidisipliner torasik onkoloji konseyinde değerlendirilerek, tedavi planları yapılmaktadır. Bölümümüzde yapılan bütün tanısal ve tedavi edici işlemler Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim üyeleri, araştırma görevlileri ve alanında uzman teknisyenler tarafından gerçekleştirilmektedir.
Ahmet Uğur Demir MD.
Prof.Dr.
A.Fuat Kalyoncu MD.
Prof.Dr.
Z.Toros Selçuk MD.
Prof.Dr.
Ebru Damadoğlu MD.
Prof.Dr.
Gül Karakaya MD.
Prof.Dr.
Deniz Köksal MD.
Prof.Dr.
Sevinç Sarınç MD.
Prof.Dr.
Oğuz Karcıoğlu MD.
Dr.Öğr.Üyesi
Bölümümüzde solunum fonksiyon testleri laboratuarı, bronkoskopi üniteleri, uyku laboratuarı, torasik ultrasonografi, medikal torakoskopi, sigara bırakma ünitesi, erişkin kistik fibrozis ünitesi ve Erişkin Allerjik hastalıklar ve İmmünoloji Bilim Dalı bulunmaktadır.
• Solunum fonksiyon testi laboratuarında, spirometri cihazı ve karbon monoksit difüzyon kapasitesi ölçüm cihazı bulunmaktadır. Bu cihazlarla, solunum fonksiyon testleri, bronkodilatasyon testi ve difüzyon kapasitesi ölçümü yapılabilmektedir.
• Bölümümüzde biri Erişkin Hastanesi bünyesinde, diğeri Onkoloji Hastanesi’nde olmak üzere iki adet bronkoskopi ünitesi bulunmaktadır. Bronkoskopi ünitemizde fleksibl fiberoptik video-bronkoskop ve rijid bronkoskop bulunmaktadır. Bronkoskopi işlemi ile hava yollarının görüntülenmesi sağlanmakta, tanısal amaçlı biyopsiler alınabilmekte, tedaviye yönelik girişimler yapılabilmektedir. Bronkoskopi işlemi başta akciğer kanseri olmak üzere, bazı akciğer hastalıklarının erken ve kesin tanısına olanak sağlamaktadır.
• İki yatak kapasiteli uyku laboratuarımızda polisomnografi cihazı bulunmaktadır. Polisomnografi, uykuda solunum bozukluklarının tanı ve tedavisi için yapılan bir testtir. Uyku sırasındaki solunum değişiklikleri bir gece boyunca bilgisayar yardımıyla kaydedilmektedir.
• Medikal torakoskopi cihazı ile akciğer zarı hastalıklarının tanı ve tedavisine yönelik girişimler yapılabilmektedir.
• Torasik ultrasonografi cihazı bronkoskopi ünitemizde bulunmaktadır. Torasentez işlemi sırasında ve perkütan akciğer biyopsisi sırasında görüntüleme yöntemi olarak kullanılmaktadır.
• Ayrıca Girişimsel Radyoloji Ünitesi ile koordineli olarak perkütan akciğer biyopsisi ve diğer girişimsel işlemleri yapabilmekteyiz.
• Sigara bırakma ünitemizde, sigara bağımlılığı tedavisi için başvuran hastalarımızın tedavi ve takiplerini yapmaktayız.
• Erişkin kistik fibrozis ünitesinde, kistik fibrozis tanısı olan 18 yaş üstü hastaları değerlendirerek takiplerini yapmaktayız.
• Allerjik Hastalıklar ve İmmünoloji Bilim Dalı’nda, alerjik rinit ve astım, ilaç ve gıda alerjileri, böcek alerjileri, atopik dermatit (egzema), ürtiker, angioödem gibi bazı hastalıkların tanı, tedavi ve takibi yapılmaktadır. Deri prick testleri ve ilaç allerjisi testleri uygulanmaktadır.
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı'na bağlı hizmet veren Erişkin Allerji ve Klinik İmmünoloji Bilim Dalı'nda salı günleri 13:30-17:00 saatleri arasında ürtiker polikliğini yapılmaktadır. Ürtiker (kurdeşen) ve ürtikere eşlik eden ya da tek başına görülen anjioödem tanısı konulmakta, hastaların takip ve tedavisi yapılmaktadır.
Bölümümüzde tüm akciğer hastalıklarının tanı, tedavi ve takibine yönelik poliklinik hizmeti verilmektedir. Göğüs Hastalıkları Bölümü’nün tanı ve tedavi alanına giren başlıca hastalıklar; astım, allerjik hastalıklar, akut-kronik bronşit, kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH), akciğer kanseri, akciğer zarı hastalıkları, mezotelyoma, akciğerin infeksiyöz hastalıkları, zatürre (pnömoni), tüberküloz (verem), interstisyel akciğer hastalıkları, sarkoidoz, akciğer embolisi, mesleksel akciğer hastalıkları, uykuda solunum bozuklukları ve sigara bağımlılığıdır.
Sigara bağımlılığı tedavisi için başvuran hastalarımızı bu özel poliklinikte tedavi ve takip etmekteyiz. Hastalarımızı önce kontrolden geçirerek, akciğer grafisi, solunum fonksiyon testleri, kalp grafiği (EKG) çekmekte, gerektiğinde kan tahlilleri yapmaktayız. Sonrasında hastalarımızın bağımlılık düzeylerini belirleyerek sonucuna göre, nikotin sakız veya bantları, sigara içme isteğini azaltacak ilaçlar gibi tıbbi destek ve beraberinde psikolojik destek vermekteyiz. Tedavi sürecinde ve sonraki 1 yıllık dönemde düzenli olarak takiplerini yapmaktayız.
Kistik fibrozis tanısı olan 18 yaş üstü hastaları değerlendirerek takiplerini yapmaktayız. Erişkin Kistik Fibrozis Ünitesi’nde salı ve perşembe günleri 13:30-16:00 saatleri arasında muayene yapılmaktadır. Hastalarımızın her üç ayda bir düzenli olarak solunum fonksiyon testi ve balgam mikrobiyolojik değerlendirmeleri yapılmakta, alevlenme dönemlerinde ise kontrol periyotları sıklaştırılmaktadır. Yılda bir kez diyabet, kemik erimesi taramaları, karaciğer-böbrek fonksiyon testleri ve batın ultrasonografisi, tam kan sayımı, kan immunglobulin, vitamin düzey ölçümü, balgamda tüberküloz kültürü çalışılmaktadır. Balgam kültür üremelerine göre hastalar uygun şekilde tedavi edilmektedir. Solunum fizyoterapisi ve diyet düzenlenmesi, gastroenterelojik ve endokrinolojik problemler için hastalar ilgili bölümlere konsülte edilmektedir. Ayda bir kez Erişkin Göğüs Hastalıkları, Çocuk Göğüs Hastalıkları ve Enfeksiyon Hastalıkları bölümlerinin katıldığı multidisipliner toplantılar düzenlenmekte ve seçilmiş vakalar tartışılmaktadır.
Spirometri adı verilen özel bir cihaz yardımı ile akciğer fonksiyonlarınızın ölçülmesi işlemidir. Test mesai saatlerinde, randevuya ihtiyaç olmadan yapılmaktadır. Sonuç testin bitiminde verilmektedir.
Bronkodilatör adı verilen nefes açıcı ilacın uygulanması sonrasında solunum fonksiyon testinin tekrarlanması ile ilaç yanıtının değerlendirilmesidir. Test mesai saatlerinde, randevuya ihtiyaç olmadan yapılmaktadır. Sonuç testin bitiminde verilmektedir.
Bronkoskopi ince, ucu kıvrılabilir bir kamera (fiberoptik bronkoskop) ile akciğerlerdeki büyük havayollarının değerlendirilmesi işlemidir. Bu işlem ile hava yollarının direkt olarak görüntülenmesi sağlanmaktadır. Bronkoskopi işlemi yapılmadan önce, ilgili hastanın bölümümüzde değerlendirilmiş olması gerekmektedir. Bronkoskopi eşliğinde hastalık tanısına yönelik bazı ek incelemeler yapılabilmektedir. Bronş lavajı-bronkoalveolar lavaj, bronkoskopi işlemi sırasında akciğerin belirli bir bölgesine sıvı (serum fizyolojik) verilip, geri alınması ve bu sıvının tetkik edilmesidir. Transbronşiyal akciğer-forseps biyopsi, bronkoskopi işlemi esnasında özel biyopsi aletleri ile akciğer dokusundan veya hava yollarından örnekler alınmasıdır. Transbronşiyal lenf nodu aspirasyonu, bronkoskopi esnasında özel iğne yardımı ile hava yolları etrafında bulunan lenf bezlerinden biyopsi örnekleri alınmasıdır. Bu işlemlerin hangisinin yapılacağına işlem öncesinde veya işlem sırasında doktorunuz karar verecektir.
Bronkoskopi işlemi öncesi bilmeniz gerekenler şunlardır: İşlemden önceki gece, gece yarısından sonra aç kalınmalıdır, ancak tansiyon, kalp rahatsızlığı ya da başka bir hastalık nedeni ile sürekli alınan ilaçlar az bir miktar su ile alınabilir. Yüksek tansiyon, kalp hastalığı veya nörolojik hastalığı bulunan kişilerin işlem öncesinde takip edilen bölüm tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Bazı hastalarda işlem öncesinde kan tetkiki gerekebilir. İşlem sınırlı uyuşturma ile yapılmaktadır. Yapılacak olan örneklemeye göre işlemin süresi 15-30 dakika arasında değişmektedir. İşlemden sonra yaklaşık bir saatlik bir gözetim sonrasında kişi hastaneden ayrılabilir, iki saat sonra yemek yiyebilir. İşlem raporu işlemden sonra hemen verilmektedir.
Özel rijid bronkoskopi aleti ile hava yollarının direkt olarak değerlendirilmesidir. Lokal ya da genel anestezi altında yapılmaktadır. Genellikle havayollarına kaçan yabancı cisimlerin çıkarılmasında ve hava yollarını tıkayan tümörlerin lokal tedavisinde kullanılmaktadır.
Rijid bronkoskopi işlemi öncesi bilmeniz gerekenler şunlardır: İşlem çoğunlukla genel anestezi altında yapılmaktadır. Bu nedenle hastaneye yatış gerektirir. İşlem öncesi gece yarısından sonra aç kalınmalıdır, ancak tansiyon, kalp rahatsızlığı ya da başka bir hastalık nedeni ile sürekli alınan ilaçlar az bir miktar su ile alınabilir. Yüksek tansiyon, kalp hastalığı veya nörolojik hastalığı bulunan kişilerin işlem öncesinde takip edilen bölüm tarafından değerlendirilmesi gerekmektedir. Bazı hastalarda işlem öncesinde kan tetkiki gerekebilir. Yapılacak olan işleme göre işlemin süresi 15–30 dakika arasında değişmektedir. İşlemden sonra, birkaç saatlik bir gözetim sonrası kişi hastaneden ayrılabilir, iki saat sonra yemek yiyebilir. İşlem raporu işlemden sonra hemen verilmektedir.
Bazı hastalıklarda plevra adı verilen akciğer zarları arasında sıvı toplanabilir (plevral efüzyon). Torasentez işlemi toplanan bu sıvının ultrasonografi ile değerlendirilmesi ve sınırlı uyuşturma altında sıvıdan örnek alınması ve tetkik edilmesidir (tanısal torasentez). Bazı durumlarda bu sıvının bir kısmı boşaltılmaktadır (boşaltıcı torasentez).
Göğüs kafesinin iç kısmını kaplayan akciğer zarından (parietal plevra) özel bir iğne ile biyopsi alınmasıdır.
Kapalı plevra biyopsisi işlemi öncesinde bilmeniz gerekenler: İşlem randevusu bölümümüzde yapılacak olan değerlendirme sonrasında verilmektedir. Bazı hastalarda işlem öncesi kan tetkiki gerekebilir. İşlem sırasında hastanın tok olması tercih edilmektedir. İşlem sınırlı uyuşturma altında yapılmaktadır. Kısa bir gözetim süresinden sonra kişi hastaneden ayrılabilir.
Perkütan akciğer biyopsisi, periferal tümöral kitlelerden, ultrasonografi altında ince iğne aspirasyon biyopsisi olarak, lokal anestezi ile yapılmaktadır.
Sınırlı uyuşturma altında göğüs duvarına açılan küçük bir kesi ile göğüs boşluğuna ulaşılması ve özel video kamera görüntüleme ile akciğer yüzeyinin ve göğüs iç kafesinin değerlendirilmesi ve biyopsi örneklerinin alınmasıdır. Bu işlem için kişinin hastaneye kısa süreli yatışı gereklidir.
Akciğer zarlarının birbirine çeşitli ajanlar (talk, tetrasiklin) ile yapıştırılması işlemidir. Bu işlem öncesinde kişinin bölümümüzde değerlendirilmiş olması gerekmektedir.
Uykuda solunum bozukluklarının tanı ve tedavi planı için yapılan uyku solunum çalışmasıdır. Bu çalışma için bölümümüzde kişinin değerlendirilmesi ve randevu verilmesi gerekmektedir. Uyku sırasındaki solunum değişiklikleri bilgisayar yardımı ile değerlendirilecek, gerek görülürse tedavi için maske yardımı ile burundan basınçlı hava (solunum yollarının kapanmasını engelleyecek şekilde) verilecektir. Gece görevli teknisyen uyku durumunuzu, solunum durumunu, kalp hızını izlemek için size elektrotlar bağlayacak, uyku süresince sabah (saat 8.00) test bitimine dek başınızda bekleyecek, gerekli durumda müdahale edilmesini sağlayacaktır.
Uyku testi işlemi öncesi bilmeniz gerekenler: Rahat uyuyabilmeniz için test günü gündüz uyunmaması, çay, kahve içilmemesi önerilir. Erkek hastalarımızın sakal tıraşı olmuş şekilde gelmeleri gerekmektedir. Uyku için kullanılan bir ilaç varsa, bu konuda sorumlu uzman hekime danışılması önerilir. Sağlıklı bir test için refakatçinin olmaması gerekir. Metal takı, cep telefonu gibi aletler kaydı bozabileceği için getirilmemeli, cep telefonu test sırasında kapatılmalı, protez diş varsa test sırasında çıkarılmalıdır. Hastaların giysileri ve eşyalarını içinde saklayabilecekleri kilitli bir dolap verilmektedir. Evden çıkmadan önce hafif bir yemek yenmesi önerilmektedir. Test akşamı saat 22.00’de hastaneye gelinmelidir. Uyku testi (Polisomnografi tetkiki) ve yatış sırasında yapılacak işlemlerle ilgili ayrıntılı bilgi bölüm sekreterliğince özet bir formda verilmektedir. Testin sonucu bir hafta içerisinde bölümümüzden alınabilir. Pazartesi günleri saat 11.00’da Multidisipliner Uyku Konseyi, Kulak Burun Boğaz Bölümü ve Diş Hekimliği Ortodonti Bölümü’nün katılımıyla gerçekleşmekte ve hastalar bu konseyde değerlendirilerek tedavi önerilerinde bulunulmaktadır.
Sıvı şeklinde olan test solüsyonu kolun dirsekten itibaren iç kısmına damlatılır ve lanset adı verilen ince bir iğne ile cilt içine girmesi sağlanır. Hastanın kendine özgü deri reaktivitesini saptamak amacı ile aynı zamanda pozitif ve negatif olmak üzere iki kontrol testi uygulanır. Cilt tepkisi 15 dakika sonra cetvel ile okunur. Çevresinde kırmızı bir hale olması testin pozitif olduğunu göstermektedir. Bu bulgu kişinin klinik verileri ile birlikte değerlendirilmektedir. Allerji testi öncesinde, kişinin 20 gündür herhangi bir allerji ilacı (antihistaminikler) kullanmamış olması gerekir.
Bu test ilaç allerjisi tanısı düşünülen hastaların bölümümüzde değerlendirilmesi sonrasında yapılmaktadır ve randevu alınması gerekmektedir. Testin olduğu sabah kişi saat 09:00’da aç karnına gelir. Başlangıç kan basıncı, nabız, solunum sayısı ve tepe akım hızları (PEF) değerleri ölçülür. Teste önce laktoz (şeker) ile başlanır, sonrasında 20 dakika ara ile yavaş yavaş doz arttırılarak test ilacı verilir. Hastanın tüm ölçümleri tekrarlanır, 5. ve 20. dakikalarda PEF ölçümü yapılır. Herhangi bir dozda kişide reaksiyon (ciltte kaşıntı-kızarıklık, göz ve/veya dudak etrafında şişme, nefes darlığı, ses kısıklığı, yutma güçlüğü, kan basıncında düşme, solunum sayısında artış ve PEF değerinde düşme) gözlenirse teste son verilir ve gerektiğinde tıbbi müdahale uygulanır. Öğle yemeği olarak kişi yanında beyaz peynir ve ekmek getirmelidir, diğer yiyecekler test boyunca yasaktır. Test saat 16.00’da bitmektedir. Gerekli görülen hastalara ilaç allerji kartı verilmektedir.
Bölümümüzde poliklinik muayene randevuları 444 4 444 numaralı telefondan ve “Online Randevu Al” linkinden verilmektedir.
Çarşamba günleri eğitim günü olması nedeniyle randevular saat 14:00 sonrasına verilebilmektedir. Diğer günler ise tüm gün muayene yapılmaktadır.
Sigara Bıraktırma Ünitesi
Sigara Bıraktırma Ünitemizden randevu almak için 444 4 444 numaralı telefonu arayabilir, “Online Randevu Al” linkini kullanabilir veya Sağlık Bakanlığı sigara bıraktırma hattı 171 numaralı telefonu arayabilirsiniz.
Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi 7 no’lu kapısından girildikten sonra 1. katta bölüm 71’de bulunmaktadır. Bölüm içinde Öğretim üyelerinin odaları, göğüs hastalıkları poliklinikleri, solunum fonksiyon testi laboratuarı, bronkoskopi ünitesi yer almaktadır.
Allerjik Hastalıklar ve İmmünoloji Bilim Dalı, Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi 7 no’lu kapısından girildikten sonra sağ taraftaki koridorda yer almaktadır. Göğüs Hastalıkları Bölümünde ve Erişkin Allerji Ünitesi’nde hizmet veren iki ayrı sekreterlik bulunmaktadır.
Onkoloji Hastanesi Bronkoskopi Ünitesi, -1. Katta, Bölüm 90 içerisinde yer almaktadır.
Göğüs Hastalıkları Bölümü:
Telefon:
+90 (312) 305 15 31 veya +90 (312) 305 41 16
Faks: +90 (312) 310 08 09
Onkoloji Hastanesi Bronkoskopi Ünitesi
Telefon:
+90 (312) 305 32 31
Allerjik Hastalıklar ve İmmünoloji Bölümü:
Telefon:
+90 (312) 305 17 21